ورود / ثبت نام
0

هیچ محصولی در سبد خرید نیست.

مشاهده سبد خرید
0
0

زندگینامه غیاث الدین جمشید کاشانی

3524 بازدید

زندگینامه غیاث الدین جمشید کاشانی

در ادامه معرفی ریاضیدانان بزرگ جهان و بزرگترین ریاضیدان جهان به معرفی زندگینامه غیاث الدین جمشید کاشانی می پردازیم.

غیاث الدین جمشید کاشانی از ریاضیدانان شاخص و بنام، اخترشناس و شمارشگر ماهر اهل ایران بود. در واقع نام اصلی این ریاضیدان برجسته جمشید بن مسعود بن محمود طبیب کاشانی می باشد. این ریاضیدان در ایران ملقب به غیاث الدین و در غرب با نام الکاشی (Al-kashi) شناخته شده است. آلات رصدی دقیقی توسط غیاث الدین در دوره کوتاه مدت زندگی اش اختراع شد. تقریبا از سال ۸۰۸ (۱۴۰۶) تا ۸۳۲ (۱۴۲۹) که پایان زندگی وی بود، در زمینه علم و دانش به فعالیت مشغول بود. او در این دوران کتاب های متعدد و مختلفی در زمینه ریاضیات و نجوم تالیف نموده است.
غیاث الدین جمشید کاشانی به ریاضیات و اخترشناسی بسیار علاقه مند بود، در حالی که این دانشمند یک فیزیکدان بوده است. این دانشمند مدت زمان طولانی را به لحاظ شغلی بسیار سرگردان و نابسامان بود تا اینکه سلطان الغ بیگ به لحاظ شغلی از وی حمایت کرد. بدین ترتیب غیاث الدین جمشید کاشانی توانست در سمرقند به موقعیت شغلی مطمئنی برسد.
غیاث الدین جمشید کاشانی از بزرگ ترین مفاخر تاریخ ایران محسوب می شود. این دانشمند آخرین ریاضیدان شاخص و ماهرترین حسابدان دوره اسلامی است.
از اقدامات مهمی که غیاث الدین جمشید کاشانی انجام داده است، انجام اصلاحات بر روی راهکار ها و روش های قدیمی انجام چهار عمل اصلی حساب و کامل کردن آن ها است. همچنین او توانست در این زمینه روش‌های جدید و ساده تری را اختراع نماید. در حقیقت کسی که روش و راهکار امروزی انجام چهار عمل اصلی حساب بخصوص ضرب و تقسیم را اختراع کرده است، غیاث الدین جمشید کاشانی می باشد. وی کتابی با ارزش در رابطه با ریاضیات مقدماتی به نام مفتاح الحساب دارد.

پیشنهاد مطالعه: زندگینامه ارشمیدس

غیاث الدین جمشید کاشانی کیست؟

غیاث الدین جمشید کاشانی کیست؟

نام اصلی این دانشمند ریاضیدان جمشید و لقب او غیاث الدین می باشد. پدر وی (مسعود) پزشک و اهل کاشان بود. غیاث الدین جمشید کاشانی متولد شهر کاشان در سال ۷۹۰ قمری بوده است. معرفی وی از جانب خود او در تمامی آثارش با مضمون زیر وجود دارد: کمترین بندگان خداوند جمشید پسر مسعود طبیب کاشانی پسر محمود پسر محمد
از غیاث الدین جمشید کاشانی دو نامه که خطاب به پدرش و مردم کاشان نوشته شده، همچنین آثار علمی بارز و برجسته ای برجای مانده است که ما را با زندگی وی آشنا می کند.

کودکی و نوجوانی غیاث الدین جمشید کاشانی

غیاث الدین جمشید کاشانی کودکی و نوجوانی خود را در زمان حمله تیمور به ایران سپری کرد. با وجود شرایط سخت و دشوار آن دوران وی به آموختن ادامه داده و هرگز در این مورد غفلت نکرد. همانطور که گفته شد پدر غیاث الدین جمشید کاشانی پزشک بوده است. از شواهد و آثار به جا مانده پیداست که او در علوم دیگر نیز دستی داشته است. این را می توان از نامه های جمشید کاشانی که خطاب به پدرش نوشته شده دانست. چنانکه نامه پدرش نشان می دهد، او قصد نوشتن درباره معیار الاشعار نصیرالدین طوسی برای پسرش جمشید را داشته است.
کاشانی در اولین فعالیت علمی خود در ۱۲ ذیحجه ۸۰۸ قمری مصادف با دوم ژوئن ۱۴۰۶ به رصد خسوف در کاشان پرداخت. او دو سال بعد از مرگ تیمور و آرام شدن اوضاع، اولین اثر علمی خود را در شهر کاشان و در ۲۱ رمضان ۸۰۹ قمری مصادف با اول مارس ۱۴۰۷ میلادی تالیف نمود. رساله مختصری توسط وی به زبان فارسی در رابطه با کیهان شناسی (علم هیات) در کاشان و در سال ۸۱۳ قمری نوشته شد.
او در سال ۸۱۶ قمری کتابی مهم در زمینه نجوم به نام زیج خاقانی را به زبان فارسی تالیف کرد و آن را به نوه تیمور، فرزند شاهرخ، الغ بیگ در سمرقند اهدا نمود. وی امیدوار بود که بتواند به ادامه پژوهش های علمی خود با حمایت الغ بیگ در آسودگی و آرامش بپردازد.
غیاث الدین جمشید کاشانی تا ۷ شعبان ۸۲۴ مصادف با ۷ اوت ۱۴۲۱ میلادی یعنی بعد از به اتمام رساندن کتاب با ارزش تلخیص المفتاح همچنان در کاشان زندگی می کرده است. جای بسی تعجب است که دانشمندی مثل الغ بیک نتوانسته به نبوغ فراوان و خارق العاده نویسنده زیج خاقانی پی ببرد. چنانکه کاشانی در نامه های خود از مردان دولت من باب مورد توجه قرار ندادن او گله کرده است و از طرف دیگر خوشحالی او از دعوتش به سمرقند مشهود است.
سال ۸۲۴ قمری سال سفر کاشانی و معین الدین کاشانی همکار غیاث الدین به سمرقند بوده است. چنانچه از نامه های کاشانی پیداست او در بنای رصدخانه سمرقند نقشی مهم و موثر داشته است. او با آغاز کار رصدخانه به ریاست آنجا منصوب شد و تا پایان عمرش همچنان ریاست آن جا را به عهده داشته است.

پیشنهاد مطالعه: زندگینامه خیام نیشابوری

چند نمونه از آثار غیاث الدین جمشید کاشانی

در ادامه به معرفی چند اثر معروف غیاث الدین جمشید کاشانی می پردازیم:

سِلم السما (نردبان آسمان) یا رساله کمالیه به عربی

نگارش این رساله در تاریخ ۲۱ رمضان ۸۰۹ قمری مصادف با اول مارس ۱۴۰۷ میلادی در کاشان به اتمام رسیده است. قطر خورشید، قطر زمین، ماه، ستارگان و سیارات همچنین فاصله آن ها نسبت به زمین در این رساله مورد بررسی قرار گرفته است.

زیج خاقانی

یکی از مهم ترین آثار کاشانی به فارسی در زمینه نجوم، این کتاب می باشد که در سال ۸۱۶ قمری مصادف با ۱۴۱۳ میلادی توسط کاشانی تکمیل شده است. کاشانی با نگارش این زیج سعی در تصحیح اشتباهات موجود در زیج ایلخانی را داشته است. در مقدمه زیج، کاشانی با انتقادی که به مطالب ایلخانی داشته، از نویسنده آن یعنی خواجه نصیرالدین طوسی طوسی نیز به احترام یاد کرده و او را مورد تجلیل قرار داده است.

مختصر در علم هیآت

این رساله توسط کاشانی به زبان فارسی در سال ۸۱۳ قمری مصادف با ۱۴۱۰ میلادی نوشته شده است. کاشانی در این رساله به مدار های ماه، ستارگان، سیاره ها، خورشید و حرکت آن ها پرداخته است.

شرح آلات رصد

این رساله توسط کاشانی در سال ۸۱۸ قمری مصادف با سال ۱۴۱۶ میلادی برای فردی به نام سلطان اسکندر به نگارش درآمده است.

وتر و جیب

این رساله توسط کاشانی در رابطه با محاسبه جیب یک درجه به نگارش درآمده است. متاسفانه چیزی از متن اصلی این رساله در دسترس نیست ولی می‌توان شرح هایی را که برای آن نوشته شده است را مطالعه کرد و به مطالب آن از این طریق پی برد.

تلخیص المفتاح

این رساله گزیده‌ای از مفتاح الحساب کاشانی محسوب می شود. تلخیص این کار توسط کاشانی در تاریخ ۷ شعبان ۸۲۴ مصادف با ۷ اوت ۱۴۲۱ میلادی به اتمام رسیده است.

پایان زندگی غیاث الدین جمشید کاشانی

پایان زندگی غیاث الدین جمشید کاشانی

غیاث الدین جمشید کاشانی در تاریخ ۱۹ رمضان ۸۳۲ قمری مصادف با ۲۲ ژوئن ۱۴۲۹ میلادی در رصدخانه به قتل رسید. در کتاب تذکره هفت اقلیم به نقل از امین احمد رازی قتل کاشانی توسط الغ بیگ و به دلیل رعایت نکردن آداب حضورش در دربار عنوان شده است.
البته در این مورد نقل قول های دیگری نیز وجود دارد از جمله اینکه کاشانی درباره سوء قصد به جان الغ بیگ مورد اتهام قرار گرفت. این موضوع غضب الغ بیگ را در پی داشت و در نهایت کاشانی با فرمان وزیر سمرقند توسط داروغه این شهر به قتل رسید.
از نامه های کاشانی مشهود است که پدرش از بابت حضور وی در دربار و سرنوشتی که در آنجا خواهد داشت نگران بوده است و سعی در دور نگه داشتن او از خطراتی که معمولاً در دربار پادشاهان وجود دارد، داشته است. کاشانی برای اطمینان خاطر پدر از توجهات ویژه الغ بیک نسبت به خود صحبت کرده و سعی در رفع نگرانی پدر از این موضوع داشته است.

آیا این مطلب را می پسندید؟
https://20sho.online/?p=9357
اشتراک گذاری:

نظرات

0 نظر در مورد زندگینامه غیاث الدین جمشید کاشانی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.

هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.